Πριν από μερικές μέρες ήρθε στην επιφάνεια ένα νέο πρωτοφανές σκάνδαλο σύμφωνα με το οποίο οι μεγαλύτεροι διαδικτυακοί κολοσσοί όπως οι Google, Facebook, Microsoft, Yahoo, Apple κ.α. υποχρεούνται να μοιράζονται τα δεδομένα που αφορούν τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες των χρηστών τους με την NSA και το FBI βάσει του μυστικού προγράμματος PRISM.

Τέτοια σενάρια κυκλοφορούσαν εδώ και πολλά χρόνια, για πρώτη φορά όμως στη δημοσιότητα δόθηκαν χειροπιαστές αποδείξεις ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες ασφαλείας αντλούν μαζικά πληροφορίες από τους servers των προαναφερθεισών εταιρείων.

Η στάση της Google

Ενώ αρχικά -όπως και οι περισσότερες εταιρείες- η Google αρνήθηκε την ύπαρξη οποιασδήποτε συμφωνίας με τους δύο κυβερνητικούς φορείς, αργότερα άλλαξε στάση και αποφάσισε να μιλήσει ευθέως για το πώς παρέχει πρόσβαση στα δεδομένα των χρηστών της.

Σύμφωνα με τα όσα αποκάλυψε ο εκπρόσωπος τύπου της εταιρείας, Chris Gaither, ο κολοσσός της αναζήτησης δεν παρέχει απευθείας πρόσβαση στους servers της αλλά έχει έναν αποκλειστικό dropbox server για την NSA όπου τα αρχεία μεταφέρονται μέσω FTP, ενώ πιο σπάνια τα αρχεία εκτυπώνονται και παραδίδονται χέρι-με-χέρι.

Εν συνεχεία, η Google ζήτησε από τον Γενικό Εισαγγελέα των ΗΠΑ, Eric Holder, και τον Διευθυντή του FBI, Robert Mueller, να της επιτρέψουν να δώσει στη δημοσιότητα όλες τις εντολές που έχει λάβει από την κυβέρνηση σχετικά με το μυστικό πρόγραμμα PRISM. Όπως αναφέρει στην επιστολή της, σκοπός της είναι να αποσαφηνίσει στην κοινή γνώμη ότι η ανάμειξη της δεν είναι τόσο μεγάλη όσο αναφέρουν τα μέχρι τώρα δημοσιεύματα.

Ποιούς αφορά το PRISM;

Mπορεί το PRISM να σχετίζεται με τις επικοινωνίες που πραγματοποιούνται εντός των ΗΠΑ, αυτό όμως δε σημαίνει ότι αποτελεί αμερικανική υπόθεση και δεν αφορά την Ευρώπη. Άλλωστε, όσο χρησιμοποιούμε υπηρεσίες αμερικανικής προελεύσεως και επικοινωνούμε με κατοίκους των ΗΠΑ, δεν μπορούμε σε καμία περίπτωση να θεωρούμε ότι παραμένουμε ανεπηρέαστοι.

Προκειμένου να ξεκαθαρίσει το θολό τοπίο, η Ευρωπαία Επίτροπος Viviane Reding ζήτησε διευκρινίσεις σχετικά με το PRISM και άλλα τυχόν “μυστικά” προγράμματα παρακολούθησης μέσα από επιστολή που απέστειλε στον Eric Holder. Ανάμεσα στα ερωτήματα που έθιξε ήταν αν το πρόγραμμα στοχεύει και σε πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε τι είδους δεδομένα έχουν πρόσβαση οι αμερικανικές αρχές και πώς μπορεί κανείς να αποτρέψει την παρακολούθηση των επικοινωνιών του. Η Ευρωπαία Επίτροπος αναμένεται να συναντηθεί εντός των ημερών με τον Eric Holder στο Δουβλίνο για να συζητήσουν από κοντά όλα αυτά τα καίρια ζητήματα.

Άλλωστε, εκτός από τις ΗΠΑ πολλές είναι οι χώρες που ζητούν από τις τεχνολογικές εταιρείες να τους παρέχουν δεδομένα για τους χρήστες τους, με τρανά παραδείγματα τη Μ. Βρετανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Τουρκία.

Από την άλλη πλευρά, πολλά είναι και τα μέλη της ΕΕ που αντιδρούν στο PRISM αναφέροντας ότι έρχεται ενάντια στη νομοθεσία τους και ζητώντας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μεσολαβήσει, με πρώτη και κύρια τη Φινλανδία.

Τι με πειράζει αν δεν έχω κάτι να κρύψω;

Ορισμένοι ίσως αναρωτιούνται τι το τόσο κακό μπορεί να σου κάνει το PRISM εάν δεν έχεις κάτι να κρύψεις. Το θέμα είναι ότι ο καθένας έχει κάτι να κρύψει ακόμα και αν δεν αφορά κάποια εγκληματική ή τρομοκρατική ενέργεια και θα πρέπει να αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα του να μπορεί να προστατεύει την ιδιωτικότητα και τα προσωπικά του δεδομένα. Με άλλα λόγια, ακόμα και αν δεν έχεις κάτι να κρύψεις και ουδέποτε κάποιος ασχοληθεί με τις τηλεφωνικές συνομιλίες, τα μηνύματα και τα emails σου, εσύ θα πρέπει να ζεις με τη σκέψη ότι κάτι τέτοιο μπορεί ανά πάσα στιγμή να συμβεί.

Ποιοι επωφελούνται από το PRISM;

Είναι προφανές ότι αυτές που επωφελούνται κυρίως είναι οι εταιρείες κρυπτογράφησης, αφού οι χρήστες αντιλαμβάνονται πλέον τον κίνδυνο και στρέφονται προς τα προϊόντα τους. Εταιρίες όπως οι Silent Circle, GNUPG και Cryptocat παρέχουν κρυπτογράφηση end-to-end, κάτι που σημαίνει ότι για να αποκτήσει κάποιος πρόσβαση στα δεδομένα σας θα πρέπει να τη ζητήσει απευθείας από εσάς τους ίδιους.

Πώς μπορώ να προστατεύσω τα δεδομένα μου;

Δυστυχώς αν θέλετε να διατηρήσετε τα δεδομένα σας ασφαλή θα πρέπει να ξεχάσετε τις συνομιλίες από smartphones, τις αναζητήσεις στη μηχανή της Google, τις επισκέψεις στο Facebook, τα Skype, YouTube, Gmail, Yahoo Mail και Google Drive και να αναζητήσετε άλλες λιγότερο διαδεδομένες εναλλακτικές. Ειδάλλως θα πρέπει να ελπίζουμε ότι οι αντιδράσεις περισσότερων από 85 μεγάλων οργανισμών και της συντριπτικής πλειοψηφίας των απλών χρηστών θα αποδειχτούν ικανές να δώσουν τέλος στο μυστικό πρόγραμμα παρακολούθησης των ΗΠΑ…